Czym jest antymon i dlaczego warto go obserwować?
Antymon (Sb) to metal nieżelazny o kluczowym znaczeniu dla współczesnej gospodarki. Choć dla przeciętnego konsumenta pozostaje niemal niewidoczny, w przemyśle i na rynku surowców jest jednym z tzw. metali krytycznych. Co to oznacza? Jego dostępność jest ograniczona, znaczenie technologiczne – wysokie, a ryzyko zakłóceń w dostawach – realne.
Znajduje zastosowanie w szerokim wachlarzu produktów: od ogniw bateryjnych i akumulatorów, przez tworzywa sztuczne o właściwościach ognioodpornych, po katalizatory, amunicję, sprzęt wojskowy czy komponenty systemów fotowoltaicznych. W dobie transformacji energetycznej, napięć geopolitycznych i rosnącego zapotrzebowania na surowce strategiczne, prognozy cen antymonu nabierają szczególnego znaczenia – zarówno dla inwestorów, jak i przedsiębiorstw przemysłowych.
Notowania antymonu – skąd tak duży wzrost?
Rok 2024 zakończył się gwałtownym wzrostem wartości antymonu na światowych rynkach. Jeszcze w styczniu 2023 roku ceny oscylowały wokół 15 000–18 000 USD za tonę, a w marcu 2025 roku osiągnęły poziom ponad 60 000 USD/tona w USA. W Europie ceny kształtują się w granicach 56 000–58 000 USD/tona, a w Chinach – zależnie od lokalnych warunków i limitów eksportowych – wahają się wokół 33 000–35 000 USD/MT.
To dynamiczne tempo wzrostu nie jest przypadkowe. Kluczowe czynniki to:
- Ograniczenia eksportowe wprowadzone przez Chiny – jesienią 2024 roku Pekin wprowadził licencje eksportowe, a następnie zakazał dostaw do USA;
- Braki alternatywnych źródeł surowca – Chiny kontrolują blisko 50% globalnej produkcji antymonu;
- Rosnące zapotrzebowanie w sektorach strategicznych – energetyka odnawialna, zbrojeniówka, przemysł chemiczny;
- Zamknięcia kopalń z powodów środowiskowych, m.in. w prowincji Hunan w Chinach.
Efekt? Napięta relacja podaży do popytu i silny wzrost ceny – co znajduje bezpośrednie odbicie w notowaniach antymonu na rynkach światowych.
Prognozy cen antymonu 2025–2026 – trzy scenariusze
Biorąc pod uwagę czynniki polityczne, gospodarcze i technologiczne, rynki antymonu mogą rozwijać się według jednego z trzech głównych scenariuszy:
1. Scenariusz bazowy – utrzymanie wysokich notowań
Przy założeniu, że Chiny nie złagodzą swojej polityki eksportowej, a globalne zapotrzebowanie pozostanie stabilne, prognozy antymonu wskazują na utrzymanie się cen w przedziale 60 000–70 000 USD/tona w 2025 roku. W roku 2026 możliwy jest wzrost do 80 000 USD, jeśli globalna podaż nie wzrośnie wystarczająco szybko.
2. Scenariusz optymistyczny – nowe źródła podaży
Jeśli projekty wydobywcze w USA (Stibnite – Idaho), Kanadzie (Quebec), Australii (NSW) i Tadżykistanie wejdą w fazę produkcyjną zgodnie z harmonogramem, rynek może się nieco uspokoić. W takim przypadku notowania mogą spaść do 45 000–50 000 USD/tona. To nadal wysoki poziom, ale możliwy do zaakceptowania przez przemysł i inwestorów.
3. Scenariusz ryzyka – eskalacja napięć geopolitycznych
Jeśli sytuacja międzynarodowa pogorszy się, np. dojdzie do sankcji surowcowych lub konfliktów w Azji Centralnej, a także przy dalszych ograniczeniach ze strony Chin, ceny mogą przekroczyć 80 000 USD/tona. W krótkim okresie mogłoby to oznaczać trudności z realizacją kontraktów i wzrost kosztów produkcji w wielu sektorach.
Co napędza ceny antymonu?
Zielona energia i nowoczesne technologie
Wzrost znaczenia magazynowania energii z odnawialnych źródeł (wiatr, słońce, wodór) zwiększa popyt na antymon wykorzystywany w ogniwach bateryjnych i akumulatorach. Już dziś notuje się wzrost użycia antymonu z 16 000 ton (2021) do 68 000 ton (2026). To trend, który prawdopodobnie będzie się utrzymywał przez kolejne dekady.
Sektor militarny
Antymon odgrywa również ważną rolę w obronności – m.in. w amunicji, zapalnikach, materiałach pirotechnicznych. Wobec globalnych napięć i wzrostu wydatków wojskowych, popyt w tym obszarze utrzymuje się na wysokim poziomie.
Wąska baza produkcyjna
W 2025 roku aż 48–54% światowej produkcji pochodzi z Chin, a kolejne 30% z Rosji i Tadżykistanu. Taka koncentracja rodzi ryzyko geopolityczne i logistyczne – każde zakłócenie (sankcje, wstrzymanie eksportu, klęska żywiołowa) przekłada się na skok cen.
Perspektywy dla zachodnich inwestycji – czy USA i Australia nadrobią zaległości?
USA zapowiedziały powrót do wydobycia antymonu. Projekt Stibnite (Idaho) ma potencjał pokrycia 35% krajowego zapotrzebowania już od 2026 r. Australia i Kanada również rozwijają projekty eksploracyjne, które mogą dostarczyć do 15 000 ton rocznie. Jednak wdrożenie ich do pełnej produkcji wymaga czasu, kapitału i stabilnych regulacji środowiskowych.
Podsumowanie – prognozy antymonu na tle globalnych wyzwań
Antymon prognozy na lata 2025–2026 są wyraźnie wzrostowe, przy czym ich dynamika zależeć będzie od polityki Chin, rozwoju projektów wydobywczych w krajach zachodnich oraz globalnej sytuacji gospodarczej i geopolitycznej.
- Notowania antymonu pozostają na historycznie wysokich poziomach, przekraczających 60 000 USD/MT.
- Prognozy cen antymonu wskazują na możliwy dalszy wzrost – nawet do 80 000 USD/MT w przypadku zaostrzenia warunków podaży.
- Jednocześnie trwają działania mające na celu dywersyfikację źródeł surowca – to jednak proces kilkuletni, a nie natychmiastowy.
Z perspektywy inwestora czy analityka rynku surowców, antymon jest dziś nie tylko „ciekawostką”, ale realnym obszarem strategicznych analiz i decyzji. Warto go śledzić – bo jak pokazuje historia 2024 roku, nawet niszowy metal może mieć globalne znaczenie.